Стаць лепш у новым годзе

 Наша ўяўленьне пра сябе зьвязана з тым, што мы непасрэдна робім. І што менавіта дзеяньне — гэта самы просты спосаб убачыць сабе інакш.

Набліжаецца Новы Год — час цудаў і загадваньня жаданьняў. Мы хочам стаць лепш у новым годзе, радасна й трывожна думаем пра будучыню, успамінаючы свае шматлікія спробы што-небудзь памяняць. Думаць пра будучыню не асабліва вітаецца ў нашай культуры, павернутай у мінулае. Але Новы Год - гэта той час, калі мы задумваемся пра будучыню й пра тое, што будзем рабіць. Здаецца, што мы зьменімся й станем мацнейшымі, разумнейшымі і зможам зрабіць больш. Але часьцей за ўсё гэтага не адбываецца, і яшчэ адзін год праходзіць без асаблівых зьменаў. Мы застаемся на месцы, пакуль увесь сьвет рухаецца наперад. Чаму?

 

Таму што не верым у магчымасьць асабіста паўплываць на будучыню. Навукоўцы даказалі, што чым мацней наша вера ў "само сабой складзецца", тым менш мы схільныя што-небудзь прадпрымаць. Мы выводзім будучыню зь фактараў,  якія склаліся ў мінулым і любім тлумачыць гэтым прычыну дзеяньняў іншых людзей і саміх сябе. Іншая крайнасьць-гэта лічыць, што нашымі ўчынкамі кіруе пераважна бягучая сытуацыя. Таму часта мы спрабуем альбо трапіць у больш выгаднае асяродзьдзе, альбо «стаць лепш», каб пачаць дзейнічаць больш эфэктыўна.

Мы прымяраем сваю лепшую будучыню, але часта нашы спробы ў новым годзе «паразумнець», «узяць сябе ў рукі», «стаць цярплівей», «працаваць больш» прыводзяць да таго, што мы проста накручваем сябе, заганяючы ў яшчэ большы стрэс. І замест зьменаў мы з адчаем кідаем гэты «цяжар» пазытыўных зьменаў. Вядома, падобныя прымусовыя спробы зьмяніць сябе высілкам волі часьцей за ўсё й асуджаныя на правал. Хто вінаваты і што рабіць?

Рабіць тое, што рабіла б ваша лепшая вэрсія ў будучыні. Сучасныя навуковыя дасьледаваньні кажуць, што мы імкнемся ідэнтыфікаваць сябе з тым, кім мы зьяўляемся зараз. Гэта значыць, я адчуваю сябе добрым, таму што цяпер раблю добрую справу. Гэта значыць, мы зьмяняемся ня ад нашых ідэй, думак, чаканьняў, а зьмяняемся толькі пад узьдзеяньнем таго, што непасрэдна самі робім. Шэраг навукоўцаў упэўненыя, што мы лепш пазнаем сябе, назіраючы за сваімі ўласнымі паводзінамі. І мы нават робім высновы пра сябе, зыходзячы з уласнага паводзінаў. Я вырашыў праблему-значыць, я той, хто можа вырашаць такія праблемы.

Гэта вельмі проста працуе. Калі вы ляжыце на канапе, праглядаючы матывіровачную спартыўныя ролікі, то прама цяпер вы — чалавек які ляжыць на канапе. Для вашага мозгу самапазначэньне “чалавек які ляжыць”  ніяк не прывядзе да прабежкі па стадыёне. Проста выбягайце на стадыён без падрыхтоўкі, матывацыі й адабрэньня. Калі вы зараз бяжыце па стадыёне-ваш мозг ужо ўяўляе вас як  “чалавека спартыўнага", хай пакуль і без асаблівых на гэта падстаў. Усё роўна, хутка вы бяжыце або павольна, прабягаеце адзін круг ці дзесяць, — для мозгу важны сам учынак.

Таму самы просты спосаб зьмяніць нашу будучыню - гэта мяняць нашы дзеяньні прама цяпер. Дзейнічаць замест паралізуючых разважаньняў, пазытыўных мысленьняў і іншых забаў. Што б рабілі ў гэтай сытуацыі вы будучы й найлепшы? Вось менавіта гэта бярыцеся й рабіце цяпер, а ваш мозг ужо сам падгоніць ўсю тлумачальна-матывацыйную базу пад вашы ўчынкі.

Вельмі часта мы зьяўляемся закладнікамі састарэлых або навязаных уяўленьняў аб уласных жаданьнях і магчымасьцях — гэтакія незнаёмцы для саміх сябе. І пазнаць сябе мы можам, толькі зьдзяйсьняючы новыя ўчынкі й прыслухоўваючыся да сябе, задаючы важнае пытаньне. Ён гучыць так: "падабаюся я сабе, калі раблю гэта?» Гэта дапаможа вам зразумець, ці сапраўды гэта тое, што вам падабаецца.

У тым самы момант, калі вы прама зараз робіце тое, што вам падабаецца, і пры гэтым вы падабаецеся сабе, калі гэта робіце, адбываюцца сапраўдныя гарманічныя зьмены, асобасны рост, своеасаблівы цуд. Наша самаўсьвядомленасьць і ўяўленьні пра будучыню зьвязаны з актыўнасьцю асаблівых нэрвовых клетак — верацёнападобных нэўронаў. Яны злучаюць працэсы мэтапакладаньня й адчуваньні, фармуючы самасьвядомасьць. Пры спалучэньні гэтых фактараў вы імкнецеся ідэнтыфікаваць сябе з тым, што вы рэальна робіце й выпрабоўваеце ў сапраўдны момант, — і сапраўды становіцеся такім чалавекам.

Будучыня — гэта не вайна з сабой за нікому не патрэбныя зьмены, а гэта задавальненьне рабіць тое, што вам падабаецца й робіць вас лепш. Часьцей думайце пра сябе ў будучыні, шукайце гэта будучыню ва ўчынках і рабіце сябе прама цяпер. Хачу пажадаць вам у новым годзе знайсьці час і сілы быць тым, кім вы хочаце быць.

А галоўнае-дзейнічаць. Менавіта дзеяньне выпрацоўвае энэрґію й зьмяняе уяўленьне пра сябе, бо захаваць сябе сапраўднага можна толькі ў дзеяньні. Не дазваляйце іншым прымусіць нават у дробязі зрабіць тое, што супярэчыць вашым каштоўнасьцям і маралі — гэта разбурыць іх. Не дазваляйце сабе не зрабіць тое, што зыходзіць з вашых каштоўнасьцяў і маралі — гэта разбурыць іх.